پمپ دنده ای
پمپ دنده ای جزء خانواده پمپ های جابجایی مثبت دورانی محسوب می شود. جابجایی سیال در این نوع پمپ ها از طریق چرخش 2چرخ دنده درگیر باهم صورت می گیرد. چرخ دنده متصل به محور الکتروموتور محرک و چرخ دنده دیگر متحرک نام دارد. دندانه های چرخ دنده های درگیر با هم ورودی و خروجی پمپ دنده ای را نسبت به هم آب بندی می کنند. با گردش چرخ دنده ها، در قسمت ورودی پمپ دنده ای، دندانه های دو چرخ دنده از هم باز می شوند. باز شدن دندانه ها سبب خلاء و مکش سیال به درون پمپ می شود. سپس سیال در فضای خالی بین دندانه های چرخ دنده ها و بدنه ی پمپ دند ه ای، به طرف خروجی پمپ هدایت می گردد. این نوع پمپ جزء پمپ های خودمکش یا Self Prime می باشند و دارای قدرت مکش بسیار بالایی هستند و همزمان امکان پمپاژ سیالات با ویسکوزیته کم، متوسط و زیاد را دارد. برای سیالات لزج با دور گردش پایین تر و برای سیالات رقیق با دور گردش بیشتر استفاده می شود .جهت پمپاژ ذرات جـامد و مایعـات حـاوی مواد جـامد، پمپ هـای دنده ای مناسب نیستند. در پمپ دنده ای با تعویض جهت چرخش ، ورودی و خروجی پمپ تغییر می نماید که پر و تخلیه کردن مخزن را بدون نیاز به تعویض اتصالات ممکن می سازد. بدلیل عدم وجود شیر در مسیـر سیـال نیـازی بـه افزایش دور جهت غلبه بـر اصطکاک نیست و بدین جهت ایـن پمپ هـا در دورهـای پایین کارایی و بازدهی خوبی دارند. از ایـن رو جهت پمپاژ سیالات بـا ویسکوزیته بـالا و سوخت ها و روغن های مختلف بسیـار مناسب می باشند.
انواع پمپ دنده ای
به طور کلی پمپ دنده ای به دو نوع زیر تقسیم بندی می شود:
جدول مقایسه بین پمپ دنده ای خارجی و داخلی
- پمپ دنده ای خارجی
- سرعت کارکرد بالا
- فشار بالا
- ساختار جمع و جور
- مناسب برای سیالات با دمای متوسط و پایین است.
- سایزهای خروجی بزرگتر و ظرفیتهای بالاتر
- قابلیت پمپاژ در دو جهت درصورت استفاده از چرخ دنده ساده با حلزونی
- میزان صدا کم
- قیمت کم
- پمپ دنده ای داخلی
- سرعت متوسط و کم
- فشار متوسط و کم
- ساختار بزرگتر
- برای سیالات با دمای بالا مورد استفاده قرار گیرد.
- سایزهای خروجی کوچکتر و ظرفیتهای پایین تر
- همیشه میتواند در دو جهت کار کند.
- میزان صدا متوسط
- قیمت متوسط
جدول مقایسه ای کاربردهای انواع پمپ دنده ای
نوع پمپ دنده ای | پمپ دنده خارجی | پمپ دنده داخلی |
---|---|---|
روغنهای سوختی و روانکاری مختلف | * | |
افزودنیهای شیمیایی و پلیمری | * | |
مخلوط و میکس کردن مواد شیمیایی | * | |
کاربردهای هیدرولیک صنعتی و کشاورزی | * | |
اسیدها و اکسیدها (با جنس بدنه استینلس استیل یا کامپوزیت) | * | |
رزینها و پلیمرها | * | |
الکلها و حلالها | * | * |
آسفالت و قیر | * | |
فوم پلی یورتان (ایزوسیانات و پلیول) | * | |
مواد غذایی: شربت ذرت، کره بادام زمینی، کره کاکائو، شکلات، چربیهای گیاهی، روغنهای گیاهی، خوراک حیوانات | * | |
رنگ، جوهر و رنگدانه | * | |
صابون و سورفکتانتها | * | |
گلیکول | * |
طراحی چرخ دنده ها در پمپهای دنده ای خارجی به یکی از سه صورت ساده و صاف، جناغی و مارپیچ میباشد.
چرخ دنده ساده امکان استفاده دوطرفه را دارد، اما در یک جهت نوسانی عمل می کند.
چرخ دنده جناغی فقط در یک جهت عمل می کند ولی جریان یکنواخت تری نسبت به نوع ساده دارد.
چرخ دنده مارپیچ امکان استفاده در دو جهت به صورت یکنواخت را دارا می باشد.
مهمترین اجزای تشکیل دهنده یک پمپ دنده ای خارجی
پمپ یک پمپ دنده ای خارجی از اجزا و قطعات ریز و درشت فراوانی تشکیل می شود که در لیست زیر به مهمترین آنها اشاره شده است.
شماره قطعه | نام قطعه |
---|---|
1 | پیچ های شش گوش |
2 | واشر ها |
3 | آب بند شفت |
4 | درپوش جلو |
5 | پین |
6 | آب بند V شکل |
7 | گسکت |
8 | محافظ حرارت گیر |
9 | پلیت پوششی |
10 | اُرینگ |
11 | بخش مرکزی پمپ |
12 | شفت متحرک |
13 | شفت محرک هزارخاری |
14 | خار |
15 | شفت محرک (نوع تک خار) |
16 | پلیت فشاری |
17 | اُرینگ قالب گیری شده |
18 | درپوش عقب |
19 | رلیف ولو |
20 | فلو کنترل |
21 | درپوش انتهایی |
مزایا پمپ های دنده ای خارجی
– قیمت مناسب
– سرعت عملکرد بالا
– فشار بالا
– کارکرد آرام و بی سر و صدا
– تعمیرات و نگهداری آسان
– حساسیت کم نسبت به گرد و غبار
– پوشش طیف وسیعی از سیالات
– امکان اضافه کردن ژاکت گرمایشی و سرمایشی
– امکان کارکرد به جای دوزینگ پمپ
– قابلیت ساخت با متریال متنوع
معایب پمپهای دنده ای خارجی
– در نوع بوشنی یاتاقانها درون سیال قرار دارند
– وجود ذرات جامد و ساینده درون سیال سبب خوردگی چرخدنده ها می شود.
– لقی بسیار کم چرخ دنده ها (سختی در ساخت)
کاربرد پمپهای دنده ای خارجی
– انواع روغن ها و روان کارهای صنعتی
– سوخت ها(گاز مایع، بنزین، گازوئیل، مازوت، نفت سیاه و…)
– افزودنی شیمیایی
– مخلوط و ترکیب شیمیایی
– اسیدها و بازها
– الکل ها و حلال ها
– مواد غذایی
متریال پمپ دنده ای خارجی
– بدنه و چرخدنده : چدن ، استنلس استیل ، چدن ، پلیمری(تفلونی) ، برنزی
– شافت : استیل ، آلومینیوم ، فولاد آلیاژی ، سرامیکی
– بوش : کربنی ، برنزی ، استیل سیلیکون كارباید
– آب بندی : پکینگی ، مکانیکال سیل ، مگنتی
پمپ دنده ای داخلی
پمپ دنده ای داخلی که به خاطر شکل قرارگیری چرخ دندهها با نام پمپ ماه و ستاره نیز نام دارد، عملکرد مشابهی با پمپ دنده ای خارجی است؛ این پمپ دارای دو چرخ دنده متصل به یکدیگر و با سایز متفاوت است که یکی در درون دیگری میچرخد. چرخدنده بزرگتر (روتور) یک چرخدنده داخلی است به این معنا که دندانههایش در داخل آن قرار دارند. در داخل این چرخدنده داخلی، یک چرخ دنده کوچکتر از نوع خارجی (دندانهها در محیط بیرونی است) قرار گرفته است.
چرخ دنده کوچکتر، طراحی شده تا به روتور متصل شود به گونهای که دندانههای چرخ دندهها در یک نقطه با هم درگیر شوند. یک قطعه یا اسپیسر ثابت هلالی شکل، فضای خالی ایجاد شده به دلیل حالت قرارگیری خارج از مرکز چرخدنده داخلی را پر کرده و مثل یک سیل (آببند) بین مسیر ورودی و خروجی عمل میکند.پمپ دنده ای داخلی از نظر طراحی چرخ دندهها فقط میتواند به صورت چرخ دنده ساده باشد.
مهمترین اجزای تشکیل دهنده یک پمپ دنده ای داخلی
مزایا پمپ های دنده ای داخلی
– خروجی یکنواخت و بدون نوسانی
– عملکرد عالی پمپ دنده ای داخلی در هر دو جهت
– نیازمند NPSH کم
– تعمیر و نگهداری ساده
– طراحی قابل انعطافی با توجه به نیاز مشتری
– پمپاژ طیف وسیعی از سیالات
– می تواند به مدت کوتاهی خشک کار کند
معایب پمپ های دنده ای داخلی
– محدودیت فشار متوسط
– بار زیادی بر روی شفت ایجاد می کند
– برخلاف نمونه خارجی سرعت عملکرد بالایی ندارد
– قیمت بالاتر نسبت به دنده ای خارجی
کاربرد پمپ های دنده ای داخلی
– مواد غذایی مانند شکلات و کره
– روانکارها
– انواع روغن خوراکی
– سوخت ها
– رزین، پلیمر
– مواد با ویسکوزیته بالا مانند قیر ، آسفالت و عسل
– صابون ها و سورفاکتانت ها
– انواع جوهر ، رنگ و رنگدانه ها
متریال پمپ دنده ای داخلی
– بدنه و چرخدنده: چدن، برنز، استنلس استیل، پلیمری(تفلونی)، فولاد آلیاژی
– بوش: کربن گرافیت، برنز، سیلیکون کارباید، کارباید تنگستن، سرامیک
– شافت: فولاد آلیاژی، استنلس استیل
ساخت و تامین قطعات اصلی پمپ با برندهای شناخته شده.
برای مشاهده جزئیات بیشتر روی برند مورد نظر کلیک کنید